“Waar twee vechten met elkaar, hebben twee schuld.” Waarschijnlijk ken je die uitdrukking wel. Nou wil het niet zeggen dat je als je een conflict hebt met elkaar dat je altijd aan het ‘vechten’ bent. In deze blog pleit ik er wel voor dat als je een conflict hebt, dat je dit moet aangaan. Oftewel: Grow up en los het op!

Nee, zo met elkaar omgaan is niet normaal!

Ik zie dat we privé maar ook op de werkvloer elkaar het leven zuur kunnen maken. We kunnen die ander niet uitstaan, we kunnen niets van die ander hebben, we luisteren niet meer, zitten vol in ons oordeel én het licht uiteraard altijd aan die ander. Herkenbaar?

Deze situatie kan lang duren. Inmiddels vinden wij zelf en de mensen om ons heen, dit ‘normaal’. Of in het gunstigste geval niet ‘normaal’ maar het is zoals het is. NEEEE! Het is NIET normaal om zo met elkaar om te gaan en dit in stand te houden. Doe er iets aan!

Niet normaal, wel menselijk

Het is wel menselijk. We laten immers dit gedrag als mens zien wanneer we ons niet gehoord voelen, wanneer we ons niet gezien of begrepen voelen door de ander. En daarom pleit ik ervoor dat we vaker het CONFLICT met elkaar moeten aangaan!

“Een conflict is niets anders dan een verschil van mening”

Huh? Ja, conflict. Conflict is niets anders dan een verschil van mening waarbij we een doelstelling nastreven of waarden aanhangen die onverenigbaar (b)lijken te zijn en daardoor kunnen botsen. Door met elkaar in gesprek te gaan, het conflict dus aan te gaan, kun je gaan onderzoeken:

• in welke waarden of doelstellingen jullie elkaar wél kunnen vinden;
• welke wijsheid (als is het maar 1%) je wél kunt horen in het standpunt van die ander;
• hoe je met elkaar wilt omgaan wetende dat jullie het op een aantal standpunten niet eens zijn (“let’s agree to disagree”).

Door het conflict niet aan te gaan, blijf je in conflict wat leidt tot ruzie en uiteindelijk oorlog.

Het vraagt bereidheid

Ja, I know, dit is niet altijd makkelijk. Dit vraagt lef en moed. Maar vooral bereidheid. Bij het ontbreken daarvan, houdt het op. Maar dan is het een keuze. In alle andere gevallen, los het op! Ook dat is leiderschap! En dat hoef je niet altijd alleen te doen. Een derde ‘neutrale’ partij kan zorgen voor een veilige setting waarin gezegd kan worden wat gezegd moet worden.

Keerzijde

Uiteraard is er ook een keerzijde. Er kunnen allerlei redenen zijn waarom je wellicht het conflict wilt aangaan, maar niet doet. Er is bijvoorbeeld sprake van een machtsverhouding tussen jou en die ander. Of je hebt het gevoel dat je alleen staat en dat als je het conflict aangaat, iedereen zich tegen jou keert. Of je weet simpelweg niet hoe je dit moet doen. Je komt niet uit je woorden, je klapt dicht en je bent bang voor een escalatie.

Nooit geleerd

We krijgen waanzinnig veel vakken op school. Bijna allemaal cognitieve vakken. Helaas is er maar weinig ruimte voor vakken die gaan om groepsdynamiek, over communicatie. Hoe zou het zijn als we jonge kinderen nu al leren om te gaan met conflicten? Dat het oké is om van mening te verschillen en dat je elkaar dan nog steeds aardig kunt vinden. Dat we ze leren om het gesprek aan te gaan, voorbij die spanning die dat met zich meebrengt. Stel je voor dat jij dat geleerd had op school? Volgens mij had de wereld er dan écht anders uitgezien.

“Als leider heb je een belangrijke rol”

Als leider heb je een belangrijke rol in zowel het creëren van een veilige sfeer waarin conflicten aangegaan kunnen worden én in het voorgaan van het aangaan hiervan. Het eerste doe je onder meer door:

• het normaliseren van afwijkende meningen. Dus als iemand komt met een afwijkende mening ten opzichte van de meerderheid, kun je deze mening verspreiden door te vragen: “Wie herkent dit in enige mate?” Door het verspreiden gaan mensen ervaren dat ze én niet alleen staan maar ook dat afwijkende meningen er blijkbaar mogen zijn;
• actief op zoek te gaan naar afwijkende meningen. Dit kun je doen door te vragen: “Wie vindt heir iets heel anders?” Ook door deze vraag maak je het weer normaal om afwijkende meningen te hebben. Sterker nog, je nodigt deze zelfs expliciet uit.
• door het inzetten van het CoResolve Debat. Met een debat zoek je juist de tegenstelling op, vergroot je én onderzoek je deze met elkaar.

Het voorgaan doe je door vooral zelf het conflict steeds meer aan te gaan en op te lossen. Zijn we weer bij het eerste deel van deze blog. Ik wens je veel succes.

Opdat we weer met elkaar ‘normaal’ gaan doen. 🙂 

ShiftED: Deep Democracy in het onderwijs

Zit jij in het onderwijs en zou jij ook al kinderen en studenten willen leren hoe zij kunnen omgaan met verschillen en conflicten? Dan is ShiftED het programma voor jouw school of team. ShiftED is een kort maar krachtig online programma voor docenten en leerkrachten waarvan de Charles Darwin Universiteit heeft aangetoond dat deze de stem van leerlingen en studenten vergoot, positieve relaties in de klas bevordert en de leerprestaties verbetert.