Diversiteit en Inclusie (diversiteit en inclusie) — het klinkt als iets groots, complex en soms zelfs bedreigends. Maar wat als ik je vertel dat je het allang doet? In de zevende aflevering van mijn podcast Lui Leiderschap en Krachtig Kaderen ga ik in gesprek met Mireille Ollivieira: keynote speaker, leiderschapstrainer en Deep Democracy facilitator. Ze maakt het thema diversiteit en inclusie verrassend dichtbij en praktisch.
Diversiteit? Je doet het al
Mireille opent met een rake metafoor: “Niet één kind heeft dezelfde ouders.” Elk kind groeit op in een ander soort relatie met zijn ouders – en leert dus al van jongs af aan met verschil om te gaan. Of het nu je oudste broer of je jongste zus is, je praat anders met hen. En datzelfde doe je op het werk. Diversiteit is dus geen nieuw kunstje, maar iets wat we al jaren onbewust doen.
Inclusie gaat over meer dan welkom zijn
Diversiteit zonder inclusie is als een bedrijf met vrouwen, maar zonder damestoiletten. Inclusie gaat over meer dan aanwezigheid – het gaat over meedoen. Over erbij horen én invloed mogen uitoefenen. Mireille: “Erbij horen is ook: mogen zeggen wat jij ziet. Ruimte krijgen. Niet worden afgewezen als je iets anders denkt.”
De leider als uitdager van vanzelfsprekendheid
Mireille benadrukt dat het benutten van verschil vraagt dat je als leider uit je comfortzone komt. Dat je actief ruimte maakt voor andere perspectieven. En dat je jezelf laat spiegelen, ook als dat ongemakkelijk is. “Leiderschap vraagt inner work. Jezelf goed kennen. Weten waar je op getriggerd wordt, en dat kunnen parkeren als je met je team werkt.”
Ongelijkheid heeft vele gezichten
Ongelijkheid gaat verder dan afkomst. Het raakt ook gender, klasse, validiteit en seksuele oriëntatie. Mireille deelt een indringend voorbeeld over implicit bias: als vrouw van kleur dacht ze bij het zien van andere zwarte mensen in het theater: “Zij zijn vast de schoonmakers.” Zelfs zij, die traint in deze onderwerpen, is niet vrij van onbewuste aannames.
Wat kun jij doen als leider?
Als leider heb je niet altijd invloed op wie er binnenkomt, maar je hebt wél invloed op de cultuur waarin mensen landen. Dit zijn vier concrete manieren waarop jij het verschil kunt maken:
- Herken verschil, erken verschil.
Zeg niet te snel “we zijn allemaal mensen” of “we behandelen iedereen gelijk”. Het erkennen van verschil is geen bedreiging voor gelijkwaardigheid – het is de voorwaarde ervoor. Begin bij jezelf: hoe verschilt jouw positie van die van anderen? Wie heeft er makkelijker toegang tot jou? Wie minder?
- Maak actief ruimte voor andere perspectieven.
Diversiteit binnenhalen is stap één. Maar benut je die ook? Of omring je je – bewust of onbewust – vooral met mensen die op jou lijken of jouw mening bevestigen? Stel jezelf geregeld de vraag: “Wie mis ik aan tafel?” En als je het spannend vindt om ruimte te geven aan afwijkende stemmen, weet dan: ongemak is een teken dat je aan het leren bent.
- Onderzoek je eigen (onbewuste) vooroordelen.
We hebben ze allemaal. Bias is menselijk. Maar leiderschap begint bij bewustzijn. Wie geef jij sneller het voordeel van de twijfel? Wiens mening vind jij automatisch geloofwaardiger? Maak dit onderwerp bespreekbaar in je team. Niet om elkaar aan te wijzen, maar om elkaar wakker te houden.
- Ontwikkel een visie op inclusief leiderschap.
Wat betekent “meedoen” voor jou? Hoe zorg je ervoor dat mensen zich gehoord, gezien en betrokken voelen? En hoe neem je daarin ook je rol als kaderschepper serieus? Inclusie is niet grenzeloos – het vraagt juist om heldere keuzes. Maak die visie expliciet. En wees daar transparant over, ook naar nieuwe collega’s.
Tot slot
Luister de volledige aflevering voor nog meer inzichten, voorbeelden en inspiratie. En onthoud: inclusief leiderschap is geen truc, het is een houding. Eentje die begint bij jou.
🎧 Podcastaflevering – Aflevering 7: In gesprek met Mireille Ollivieira over diversiteit en inclusie
📚 Gebaseerd op mijn boek: Lui Leiderschap en Krachtig Kaderen
P.S.: Deze foto hebben we gemaakt tijdens het protest tegen discriminatie en racisme in Amsterdam op 22 maart waar we elkaar weer tegenkwamen.
Meer lezen of luisteren?
Op LinkedIn en op mijn site post ik regelmatig over leiderschapslessen zoals deze post of blog. Wil je liever luisteren dan lezen? Check dan mijn podcast Lui Leiderschap & Krachtig Kaderen voor de andere afleveringen! Binnenkort volgen weer nieuwe afleveringen!
